Ο κινηματογράφος από την ανθρωπολογική πλευρά: Στρέλλα

Οι αναρτήσεις των κινηματογραφικών κριτικών - σχολίων από τα έντυπα ΜΜΕ θέλουν να παοτελέσουν αρχικό ερέθισμα για σκέψεις και προβληματισμούς πάνω στην ταινία αλλά και τις διαφορετικές οπτικές όπως αυτές παρουσιάζονται μέσα από τα άρθρα.

Το παιχνίδι των λυγμών

Του Δημήτρη Δανίκα, Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ 17/12/2009

Όλα άνω- κάτω. Θηλυκό το αρσενικό. Αρσενικοθήλυκο το θηλυκό αλλά και το αρσενικό. Όλα μπερδεμένα, ανάποδα και αντεστραμμένα. Ο Πάνος Κούτρας λοιπόν επεμβαίνει στην ερωτική μυθολογία τύπου «boy meets girl» και αρχίζει να ανακατεύει. Σκοτεινός ο κόσμος του. Σκοτεινό το παρελθόν των ηρώων του. Μπορεί ν΄ ακούγεται υπερβολικό. Όμως εγώ κάπου σαν να ΄πεσα πάνω στο ελληνικό «Παιχνίδι των λυγμών» («Τhe crying game», 1982, του Νιλ Τζόρνταν)

Από την αθάνατη «Ευδοκία» του Αλέξη Δαμιανού μέχρι σήμερα και τη «Στρέλλα» έχουν περάσει σαράντα και πλέον χρόνια. Ε, οι κοινωνικές διαφορές και οι αλλαγές στις ερωτικές συμπεριφορές είναι αποτυπωμένες σ΄ αυτές τις δυο ιστορίες τις ξεχωριστές. Όταν το δείτε, θα καταλάβετε τι εννοώ. Γιατί δεν μου επιτρέπεται να αποκαλύψω όλο το εύρος της ίντριγκας. Που αρχίζει από την αποφυλάκιση ενός αρσενικού και συνεχίζεται με μια τρανσέξουαλ σε κάποιο ξενοδοχείο της Ομόνοιας. Μα, πώς είναι δυνατόν!

Τι είναι η Στρέλλα; Ακριβώς αυτό που δηλώνει το σύνθετο όνομά της. Στέλλα και Τρέλα. Η επαρχία, η πατροκτονία, η φαλλοκρατία, η μούχλα, η εσωστρέφεια, τα ταμπού. Όλα στραμπουλιγμένα. Οι σχέσεις, οι παραδόσεις, οι επιθυμίες, τα αισθήματα. Όλα. Η Στρέλλα είναι ο μεγεθυντικός φακός μιας πλευράς της πραγματικότητας. Συντηρητικές οι παραδόσεις. Και ταυτόχρονα πορνογραφικές οι κρυφές μας επιδόσεις. Αρσενικός ο Ελληνάρας ο κλασικός, Ταυτόχρονα στερημένος και στρεβλωμένος μέχρι μυελού οστέων. Κλειστές, αυστηρές και αγαπημένες οι οικογενειακές σχέσεις. Έτσι και την πόρτα ανοί ξεις, τότε σε απύθμενο και θεοσκότεινο πηγάδι θα πέσεις. Το ερμαφρόδιτο είναι του Νεοέλληνα το συνώνυμο. Μπείτε στον κόπο να κάνετε μια στοιχειώδη αναγωγή από την προσωπική στην κοινωνική και μετά στην πολιτική ζωή. Όλα σχεδόν του τρίτου φύλου. Με πλαστική χειρουργική. Με βίαιη τομή. Χωρίς προσωπικότητα αυθεντική Η Στρέλλα, η τρανσέξουαλ που λέγαμε, είναι το ζωντανό παράγωγο του νεοελληνικού μαϊμουδισμού. Δεν είναι απλώς ένα πρόσωπο. Είναι κοινωνικό είδος, πολιτικός βιασμός, πολιτιστική εκπόρνευση. Γι΄ αυτό ο ρόλος της είναι για τον ελληνικό κινηματογράφο μοναδικός. Γι΄ αυτό η ταινία δεν ούτε μέσα στους γκέι ούτε έξω απ΄ αυτούς ακριβώς. Γι΄ αυτό το στόρι είναι τόσο ακραίο και αιρετικό. Και το καλύτερο δραματουργικά απ΄ όλα αυτά είναι το ερμηνευτικό επίτευγμα της Μίνας Ορφανού. Ερασιτέχνις αλλά πρώτη σταρ. Αν ήταν στο χέρι μου, θα της απένειμα το βραβείο καλύτερης ερμηνείας.

Με δυο επιφυλάξεις όλα αυτά. Η πρώτη έχει να κάνει με τα καλιαρντά. Ολίγον γραφικά. Ο Κούτρας έπρεπε να τολμήσει να πάει τα πράγματα κόντρα σε όλα αυτά. Η Στρέλλα είναι ο στραμπουλιγμένος αρσενικοθήλυκος Σαμουράι μιας Ελλάδας που παριστάνει την Ευρώπη φορώντας φουστανέλα με τσαρούχια Ρrada. Η δεύτερη έχει να κάνει με το φινάλε. Μια ακραία ιστορία ολοκληρώνεται με ακραίο φινάλε. Εκτιμώ πως ο Κούτρας υποκλίθηκε στον συρμό του political correct. Έστω κι έτσι, η ταινία μου αρέσει!