Δημοσίευσε το πρώτο του άρθρο σε ηλικία 10 ετών με θέμα την πτώση της Βαρκελώνης, κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου, και από τότε έως σήμερα έχει δημοσιεύσει χιλιάδες άρθρα και περίπου εκατό βιβλία, με την εφημερίδα «The New York Times» να τον αποκαλεί «τον, κατά γενική ομολογία, σημαντικότερο εν ζωή διανοούμενο στον κόσμο».
Το έργο του με θέμα τη γλώσσα δημιούργησε την λεγόμενη τσομσκική επανάσταση στη γλωσσολογία που είχε σημαντικές επιδράσεις στη μελέτη της γλωσσολογίας, της ψυχολογίας και της φιλοσοφίας (ακόμα και στα μαθηματικά και στη γλώσσα των ηλεκτρονικών υπολογιστών) και άλλαξε κυριολεκτικά τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας. *Διόλου τυχαία, το όνομά του αναφέρεται μεταξύ των πρώτων δέκα μεγαλύτερων στοχαστών όλων των εποχών, συμπεριλαμβανομένων των Μαρξ, Λένιν, Σέξπιρ, Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Φρόιντ και Χέγκελ. Σε αναγνώριση της τεράστιας επιστημονικής συμβολής του στη γνώση έχει αναδειχτεί διδάκτωρ από δεκάδες μεγάλα πανεπιστήμια ανά τον κόσμο και έχει τιμηθεί με άπειρα βραβεία, ανάμεσα στα οποία είναι και το Βραβείο Κιότο (ιαπωνικό βραβείο ισότιμο του Νόμπελ).
*Στον μη ακαδημαϊκό κόσμο, ο Τσόμσκι είναι περισσότερο γνωστός για τα έργα του που σχετίζονται με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, τα παγκόσμια θέματα και την κοινωνική κριτική. Τα πολιτικά του βιβλία έχουν διαβαστεί από εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη καθώς έχουν μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες. Εχει δικαίως χαρακτηριστεί «η συνείδηση του αμερικανικού λαού» και αποτελεί την κυρίαρχη φυσιογνωμία στην παγκόσμια κριτική διανόηση.
* Ο Μπαράκ Ομπάμα έχει αποδειχθεί μια τεράστια απογοήτευση για όσους τον ψήφισαν, και ιδίως για εκείνους που βρίσκονταν στα αριστερά του και είχαν γοητευθεί από τις ρητορικές διαφορές του με τον Τζορτζ Μπους. Εσείς εξ αρχής απορρίψατε τις προσδοκίες που δημιούργησε η παρουσία του Ομπάμα στο προσκήνιο της αμερικανικής πολιτικής σκηνής, αλλά τουλάχιστον θεωρείτε ότι έχει υπάρξει κάποια πρόοδος, σε οιοδήποτε μέτωπο, από την εκλογή του στην προεδρία των ΗΠΑ;
- Ο Ομπάμα έχει αποσύρει μερικά από τα πιο εξτρεμιστικά μέτρα της κυβέρνησης Μπους, επαναφέροντας έτσι την πολιτική σε μια πιο μετριοπαθή πορεία. Εχουν προωθηθεί μερικές λογικές πρωτοβουλίες, όπως αυστηρότεροι περιορισμοί σε μερικές από τις εταιρικές πρακτικές που βλάπτουν το περιβάλλον. Αλλά δεν έχει γίνει τίποτα σπουδαίο. Ο Ομπάμα είναι βασικά ένας κεντρώος, προσανατολισμένος προς τις επιχειρήσεις Δημοκρατικός, πολύ κοντά στο στυλ του Μπιλ Κλίντον. Δεν υπήρξε ποτέ κανένας λόγος να περιμένει κανείς κάτι διαφορετικό από την πολιτική που εφαρμόζει ο Ομπάμα.
* Στην απονομή του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης ο Ομπάμα αναφέρθηκε στη θεωρία του «δίκαιου πολέμου». Πριν από μερικά χρόνια είχατε δώσει μια διάλεξη για τη θεωρία του «δίκαιου πολέμου» στο West Point μάλιστα, την περιβόητη στρατιωτική σχολή των ΗΠΑ! Ποιες είναι οι απόψεις σας γι' αυτό το θέμα;
- Η αναφορά του Ομπάμα στη θεωρία του «δίκαιου πολέμου» στη διάρκεια της απονομής του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης συνάδει με τnν τρέχουσα σκέψη για το θέμα, που έχει ως κύριο εκφραστή τον Μάικλ Γουόλτζερ. Εχω γράψει για την ανάλυση του Γουόλτζερ. Είναι δύσκολο να εντοπίσει κανείς έστω ένα επιχείρημά του υπέρ της θεωρίας του «δίκαιου πολέμου» που να μην στηρίζεται στην προϋπόθεση «εγώ πιστεύω ότι...». Υπάρχουν μερικά πλαίσια αρχών, που είναι επισήμως αποδεκτά, όπως για παράδειγμα ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών και οι Συνθήκες της Γενεύης. Αλλά δεν χρειάζεται να εξετάσω κατά πόσο συμβαδίζουν οι πολιτικές πρακτικές με αυτές τις αρχές (αρκεί να θυμηθούμε το ηθικό ψεγάδι της Δίκης της Νυρεμβέργης, γραφικά αποκαλυπτικό από την παρατήρηση του Τέλφορντ Τέιλορ ότι «δεν υπάρχει βάση για ποινικές κατηγορίες κατά των γερμανών και ιαπώνων ηγετών» για εναέριους βομβαρδισμούς, αφού «και οι δύο πλευρές συμμετείχαν στο φρικτό παιχνίδι της καταστροφής των πόλεων-οι Σύμμαχοι με πολύ μεγαλύτερη επιτυχία») και τις περισσότερες φορές οι θεωρητικοί του «δίκαιου πολέμου» αναζητούν τρόπους να προσαρμόσουν τη «θεωρία» στις πρακτικές των ευνοημένων κρατών τους. Ο Γουόλτζερ, λόγου χάρη, προσπάθησε να κάνει ακριβώς αυτό με την περίπτωση των ισραηλινών βομβαρδισμών το 1967. Αυτά ήταν τα θέματα που συζήτησα στην ομιλία μου στο West Point, πραγματικά παράξενη εμπειρία να μιλάω μπροστά σε εκατοντάδες νεοσύλλεκτους.
* Σε ποιο βαθμό αποτελεί ο πόλεμος στο Αφγανιστάν άλλο ένα κεφάλαιο στην επιδίωξη των Ηνωμένων Πολιτειών για παγκόσμια ηγεμονία;
- Είναι ακριβώς αυτό, όπως το περιγράφεις, και ήταν αυτό από την αρχή. Εάν ο στόχος ήταν να μειωθεί η ισλαμική τρομοκρατία μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου, η Ουάσιγκτον θα είχε απαντήσει με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο. Το κίνημα της Τζιχάντ ήταν ιδιαίτερα επικριτικό απέναντι σ' αυτές τις τρομοκρατικές επιθέσεις και θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί η Ουάσιγκτον αυτή την αντίδραση για να απομονωθεί η Αλ Κάιντα, εξετάζοντας παράλληλα τις πραγματικές και βάσιμες διαμαρτυρίες που ο Μπιν Λάντεν και άλλοι όμοιοί του επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν για να αποσπάσουν τη στήριξη των μουσουλμάνων. Αντ' αυτού, οι ΗΠΑ επέλεξαν να κάνουν το αντίθετο και με αυτόν τον τρόπο - τελείως προβλέψιμα - να γαλβανίσουν τα ριζοσπαστικά ισλαμικά κινήματα.
* Η κληρονομιά του Μπους συνεχίζεται από τον Μπαράκ Ομπάμα. Οι συνέπειες αυτών των τακτικών περιγράφονται με ακρίβεια από έναν πρώην ινδό διπλωμάτη, που σχολιάζει το τι συμβαίνει τώρα στην Υεμένη...
-Υπάρχει τεράστια αύξηση στις δραστηριότητες της CIA στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν - καθώς επίσης, χωρίς αμφιβολία, και στην περιβάλλουσα περιοχή. Το Ιράν καταγγέλλει την αμερικανική συγκεκαλυμμένη στήριξη στην τρομοκρατική οργάνωση Jundullah που δρα από το Πακιστάν και το Αφγανιστάν. Ενώ το πραγματικό υπόβαθρο της όλης υπόθεσης παραμένει τυλιγμένο σε πέπλο μυστηρίου, τα αδιαμφισβήτητα στοιχεία είναι ότι έχει υπάρξει έντονη κίνηση ριζοσπαστών από την Κεντρική Ασία, συμπεριλαμβανομένου του Xinjiang. Εν ολίγοις, οι αποτρεπτικοί πόλεμοι που ξεκίνησε ο Τζορτζ Μπους έχουν βαθιά αποσταθεροποιήσει μια περιοχή, η οποία με μεγάλη δυσκολία αντιμετώπιζε, ούτως ή άλλως, το οξύ πρόβλημα της φτώχειας και αυτό της εθνικότητας. Καμία χώρα στην περιοχή δεν μπορεί σήμερα να θεωρηθεί ανεπηρέαστη από το βάθεμα της αστάθειας. Το Αφγανιστάν έχει στρατηγική σημασία κι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αποτελεί πεδίο μάχης για αιώνες, σήμερα ακόμα περισσότερο απ' ό,τι στο παρελθόν.
* Η πρόσφατη προσπάθεια εκ μέρους ενός νιγηριανού νέου να πυροδοτήσει εκρηκτικά σε αεροπλάνο αμερικανικής εταιρείας που εκτελούσε το δρομολόγιο Αμστερνταμ-Ντιτρόιτ αναβίωσε μνήμες της 11ης Σεπτεμβρίου, που αμέσως συνοδεύτηκαν από σκληρά λόγια για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Δεν είναι η τρομοκρατία ένα πραγματικό πολιτικό θέμα;
- Εάν η μείωση της απειλής της τρομοκρατίας αποτελούσε προτεραιότητα, τότε θα γινόταν σημαντικό πολιτικό θέμα. Είναι, όμως, η τρομοκρατία ένα εργαλείο για τον έλεγχο των πολιτών και πρόφαση για παγκόσμιο έλεγχο μέσω της στρατιωτικής βίας.
* Η εσωτερική πολιτική κατάσταση στο Ιράν φαίνεται να ξεφεύγει από τον έλεγχο. Κατ' αρχάς, ποια είναι η εικόνα που εσείς έχετε διαμορφώσει για την εκεί κατάσταση και, δεύτερον, αναμένετε να υπάρξει οποιαδήποτε μορφή αμερικανικής παρέμβασης;
- Αμφιβάλλω αν οι ΗΠΑ έχουν την δυνατότητα για σημαντική παρέμβαση στα εσωτερικά του Ιράν, αν και μπορεί να προκύψει σε κάποιο βαθμό. Σαφώς υπάρχει αυξανόμενη αντίσταση στο σκληρό καθεστώς των κληρικών και των βάναυσων στρατιωτικών δυνάμεών τους, αλλά δεν πρέπει να απορρίπτει κανείς τη λαϊκή στήριξή που διαθέτουν. Νομίζω θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι το καθεστώς είναι ετοιμόρροπο, αλλά έρχεται αντιμέτωπο όλο και περισσότερο με δυνάμεις που δεν μπορεί να καταστείλει παρά αποκλειστικά με τη βία. Αμφιβάλλω αν γνωρίζει κανείς αρκετά για την δυναμική της εσωτερικής πολιτικής κατάστασης στο Ιράν ώστε να μπορεί να κάνει προβλέψεις με σιγουριά για την έκβαση των εξελίξεων. Εγώ σίγουρα δεν κατανοώ αρκετά το τι γίνεται εκεί ώστε να κάνω προβλέψεις.
* Πριν από ένα χρόνο η Γάζα καταστράφηκε ολοσχερώς από τις ισραηλινές επιθέσεις. Τελικά, τι πέτυχαν οι Ισραηλινοί με αυτήν την πολεμική εκστρατεία, και έχει αλλάξει τίποτα από τότε στην προσπάθεια να βρεθεί κάποια δίκαιη λύση στην παλαιστινιακή-ισραηλινή σύρραξη;
- Η κατάσταση έχει χειροτερέψει. Με τη σθεναρή υποστήριξη των ΗΠΑ και της Αιγύπτου, το Ισραήλ σφίγγει τον κλοιό γύρω από τη Γάζα, απαγορεύοντας την είσοδο αγαθών πέραν αυτών για απλή επιβίωση. Ενισχύει επίσης τον έλεγχό του πάνω στα πολύτιμα εδάφη και τους πόρους της Δυτικής Οχθης, με τους Παλαιστίνιους να περιορίζονται σε ουσιαστικά ξεχωριστά «καντόνια». Ολα αυτά αποτελούν πλήρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, όπως το Ισραήλ το ίδιο έχει αναγνωρίσει από το 1967. Και τα αναπτυξιακά προγράμματα στην Ιερουσαλήμ, που απαλλοτριώνουν ιδιοκτησίες Αράβων για την ίδρυση ενός νέου εβραϊκού εποικισμού είναι διπλά παράνομα, παραβιάζοντας επίσης συγκεκριμένες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας. Αλλά όσο οι ΗΠΑ παρέχουν κάλυψη, δεν έχει σημασία τι λέει το διεθνές δίκαιο. Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ, με την Ευρώπη, ως συνήθως, να ακολουθεί μπουσουλώντας, αντέδρασαν στην επιλογή του λαού στις ελεύθερες εκλογές που έγιναν στην Παλαιστίνη τον Γενάρη του 2006, τιμωρώντας τον σκληρά για το έγκλημα που διέπραξε να ψηφίσει «με λάθος τρόπο». Ολοι αρνούνται να διεξάγουν διάλογο με την εκλεγμένη κυβέρνηση με δικαιολογίες που καταρρέουν σε δευτερόλεπτα όταν υποβληθούν σε ανάλυση (ανεξαρτήτως από την κρίση κάποιου για την οργάνωση της Χαμάς), προτιμώντας να διαπραγματευτούν με την ηττημένη Παλαιστινιακή Αρχή.
* Γιατί δεν αναγνωρίζουν οι ΗΠΑ τη νόμιμη παλαιστινιακή κυβέρνηση;
- Η Ουάσιγκτον και τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης έχουν εκφράσει την μεγάλη αναγνώρισή τους στις στρατιωτικές δυνάμεις της Παλαιστινιακής Αρχής, που καθοδηγούνται από ένα στρατηγό των ΗΠΑ. Εχουν εκπαιδευτεί από Ιορδανούς κάτω από ισραηλινή επίβλεψη, για την καταστολή της λαϊκής συμπάθειας που εκδηλώθηκε προς το λαό στη Γάζας, ο οποίος πριν από έναν χρόνο υπέστη μαζικές καταστροφές από τις αμερικανο-ισραηλινές επιθέσεις. Η κυβέρνηση του Ομπάμα έχει αναφέρει αυτήν την επιτυχία ως αποδεικτικό στοιχείο ότι, για πρώτη φορά, το Ισραήλ έχει τώρα έναν «νόμιμο συνεργάτη στη διαπραγμάτευση», στην παθιασμένη αναζήτησή του για την ειρήνη. Ο Ομπάμα έκανε σαφές εξαρχής ότι οι αντιρρήσεις του στις πολιτικές του Ισραήλ δεν θα είναι τίποτα περισσότερο από «συμβολικές». Δεν υπάρχει τίποτα σε αυτό που θα μπορεί να εκπλήξει όσους μπήκαν στον κόπο να διαβάσουν το προεκλογικό του πρόγραμμα, όπως έγραψα πριν από την εκλογή του.
* Παρατηρήσεις για την έκβαση της Διάσκεψης της Κοπεγχάγης για το Κλίμα και της κατάστασης που βρίσκεται σήμερα το περιβαλλοντικό κίνημα στις ΗΠΑ;
- Η Διάσκεψη της Κοπεγχάγης ήταν μια προβλέψιμη καταστροφή. Το περιβαλλοντικό κίνημα έχει καταγράψει μερικές οργανωτικές επιτυχίες, αλλά έχει να αντιμετωπίσει τρομερά εμπόδια. Ενα από αυτά είναι μια πολύ ισχυρή ενορχηστρωμένη επιχείρηση προπαγάνδας στις ΗΠΑ με στόχο την υπονόμευση οποιωνδήποτε νομοθετικών κινήσεων για τη μείωση των απειλών στο περιβάλλον. Η εκστρατεία δεν είναι καθόλου κεκαλυμμένη: προβάλλεται ανοιχτά. Και είναι πολύ επιτυχημένη. Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, υπήρξε απότομη πτώση στην ανησυχία του πληθυσμού για την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, σε βαθμό πλέον που με το ζόρι θεωρεί το ένα τρίτο του αμερικανικού πληθυσμού ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Η εκστρατεία αυτή μας δίνει την δυνατότητα να έχουμε εικόνα για τη φύση του κυρίαρχου κοινωνικοοικονομικού συστήματος. Οι μεγάλοι επιχειρηματίες κατανοούν το ίδιο καλά όσο και οι επιστήμονες ότι η απειλή είναι σοβαρή και ότι η αποτυχία να ανταποκριθούμε σε αυτή την πρόκληση θα μπορούσε να οδηγήσει σε καταστροφή. Αλλά είναι συστημική επιταγή η επιδίωξη του βραχυπρόθεσμου κέρδους και η κυνική αδιαφορία για τις επιπτώσεις στους άλλους, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η μοίρα των ειδών του πλανήτη. Η Κίνα διαδραμάτισε επίσης έναν σημαντικό ρόλο στην υπονόμευση των ελάχιστων ελπίδων που μπορεί να υπήρχαν για πρόοδο του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής στην Κοπεγχάγη. Η ανατροπή αυτών των τάσεων πρέπει να είναι υψηλή προτεραιότητα για κάθε άνθρωπο.
* Προγραμματίζεται να μιλήσετε στο κλείσιμο της Διάσκεψης του Φόρουμ της Αριστεράς τον Μάρτη του 2010. Ο τίτλος της Διάσκεψης είναι «Το Κέντρο δεν αντέχει: Αναζωπύρωση του ριζοσπαστικού πνεύματος». Πώς αναζωπυρώνουμε τη φαντασία του ριζοσπαστικού πνεύματος;
- Οπως λέω πάντα, δεν υπάρχει κανένα μαγικό ραβδί, κανένα νέο τέχνασμα, υπάρχει μόνο αυτό που ήδη γνωρίζουμε: σκληρές, αφοσιωμένες προσπάθειες για να μορφώσουμε, να οργανώσουμε και να πράξουμε κατάλληλα με βάση τις συνθήκες που επικρατούν. Υπάρχουν αναμφισβήτητα ιδιαίτερα σημαντικά ζητήματα με τεράστιες συνέπειες για τους ανθρώπους. Ενα μεγάλο μέρος του αμερικανικού πληθυσμού είναι θυμωμένο, πικραμένο, κυνικό, και ιδιαίτερα επικριτικό απέναντι στην εξουσία. Εάν αυτά τα συναισθήματα ενεργοποιηθούν από τους δεξιούς εθνικιστές και μιλιταριστές δημαγωγούς, οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι φρικτές. Δεν υπάρχει καμία ανάγκη να φέρουμε στην επιφάνεια γνωστά ιστορικά προηγούμενα. Αλλά υπάρχουν ευκαιρίες για μια εποικοδομητικότερη αντίδραση, που όχι μόνο θα εξετάζει τα άμεσα και κρίσιμα προβλήματα, αλλά θα προκαλεί επίσης τις θεσμικές δομές που βρίσκονται πίσω από αυτά και θα συνεχίζουν να τα αναπαράγουν με όλο και περισσότερο πιο σκληρές μορφές. Η «φαντασία του ριζοσπαστικού πνεύματος» έχει πολλή δουλειά ακόμη και κάτω από πολύ αντίξοες συνθήκες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου