ΚΑΤΗΓΟΡΩ ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΣΕ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ-ΚΟΜΙΣΙΟΝ ΓΙΑ ΕΠΙΜΕΛΗΜΕΝΗ... ΑΓΝΟΙΑ, ΚΑΘΩΣ ΑΝΟΙΓΟΥΝ ΕΝΤΑΞΙΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ «ΚΛΕΙΣΕΙ» 13 ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ
Εκπαιδεύοντας, με χάδια, την Τουρκία...
Δεν μπορούμε να μιλάμε για βήματα εκδημοκρατισμού στην Τουρκία, ενώ στη χώρα αυτή έχει, μέχρι σήμερα, απαγορευθεί η λειτουργία 13 πολιτικών κομμάτων, υποστήριξαν, προχθές, κατά τη διάρκεια σχετικής συζήτησης, Ελληνες, Κύπριοι αλλά και ευρωβουλευτές από τα άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε., ασκώντας κριτική στην επιμελημένη ...άγνοια που επέδειξαν για τα τεκταινόμενα στη γείτονα ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου κ. Καρίντο και ο αρμόδιος κοινοτικός επίτροπος Ολι Ρεν. «Μην έρθεις στο Πανεπιστήμιο, Ταγίπ. Θα σε χαρακώσουμε» γράφει το «απειλητικό» σύνθημα στο πλακάτ που κρατάει η φοιτήτρια που διαδηλώνει στην Κωνσταντινούπολη. Πάντως, όχι μόνο οι φοιτητές αλλά και μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης πιστεύουν ότι ο Ερντογάν κατευθύνεται προς έναν «δημοκρατικό αυταρχισμό» (φωτ. Reuters) Με τα χάδια και το άνοιγμα κεφαλαίων δεν συμβάλλουμε στον εκδημοκρατισμό της Τουρκίας αλλά στη συνέχιση της ασυδοσίας και στον πολιτικό αμοραλισμό της, υπογραμμίστηκε στον επίτροπο Ολι Ρεν.
Η Τουρκία, είπε ο ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ, Τάκης Χατζηγεωργίου, έχει μετατραπεί σε νεκροταφείο πολιτικών κομμάτων, καθώς 13 κόμματα έχουν ταφεί από τις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου και ανέφερε, ως πρόσφατο παράδειγμα, την απαγόρευση λειτουργίας του DTP (Κόμμα Δημοκρατικής Κοινωνίας) και τη φυλάκιση 1.200 μελών, 9 δήμαρχων, 6 πρώην δημάρχων και 2 πρώην ηγετών αυτού του κόμματος.
Διερωτήθηκε δε «κατά πόσον μπορούμε να υποστηρίζουμε πως υπάρχει σε ένα τέτοιο κράτος εκδημοκρατισμός, απλά επειδή υπάρχει κανάλι που εκπέμπει στην κουρδική γλώσσα».
Ο μεγάλος «καταπατητής»
Δυστυχώς, είπε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Χουντής, μιλάμε για μια χώρα που παραβιάζει τα ανθρώπινα, τα δημοκρατικά δικαιώματα, δεν σέβεται το διεθνές δίκαιο, δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ το τουρκικό Σύνταγμα δημιουργεί πολιτική αποσταθεροποίηση, δεν εγγυάται τις θρησκευτικές και τις πολιτικές ελευθερίες και αποτελεί άλλοθι για τις παρεμβάσεις του βαθέος κράτους.
Οι Κούρδοι, οι αλεβίτες, οι μη μουσουλμανικές μειονότητες, οι συνδικαλιστές, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, οι Αρμένιοι, οι Κύπριοι, οι φυλακισμένοι, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οι ομοφυλόφιλοι, οι γυναίκες, τα κουρδικά πολιτικά κόμματα, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν πολλά να πουν όταν σπάσουν τη σιωπή τους, τόνισε η Κύπρια, σοσιαλίστρια ευρωβουλευτής Αντιγόνη Παπαδοπούλου.
«Κύριο στοιχείο της δημοκρατίας είναι και ο πλήρης διαχωρισμός της πολιτικής από τη στρατιωτική εξουσία. Δεν μπορεί σε υποψήφια χώρα ο στρατός, ακόμη και μετά από τόσα χρόνια, να μην υπόκειται σε πλήρη πολιτικό έλεγχο» ανέφερε η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Μαριλένα Κοππά.
Αγνοώντας τις κενές περιεχομένου διακηρύξεις των εκπροσώπων του Συμβουλίου και της Επιτροπής της Ε.Ε., ότι η Τουρκία πρέπει να υποστηριχθεί στην προσπάθεια εκδημοκρατισμού που έχει ξεκινήσει, πολλοί ευρωβουλευτές επισήμαναν ότι:
* Οι μεταρρυθμίσεις στην Τουρκία έχουν παγώσει και όσες πραγματοποιήθηκαν στην ουσία μένουν κενό γράμμα, όπως η πρόοδος στην επίλυση του κουρδικού ζητήματος, που, ενώ γέννησε πολλές ελπίδες, έχει κι αυτή σταματήσει.
* Η κυβέρνηση Ερντογάν παρουσιάζεται σαν συγκαταβατική, αλλά οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας εμφανίζονται επιθετικές τόσο προς την Ελλάδα, προβαίνοντας σε συνεχείς παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, όσο και προς την ευρωπαϊκή δύναμη Frontex.
* Η κυβέρνηση της Τουρκίας φαίνεται να σχεδιάζει μία νέου τύπου οθωμανική κοινοπολιτεία, όπως φάνηκε από τις απόψεις που εξέφρασαν τόσο ο κ. Νταβούτογλου όσον και ο κ. Ερντογάν στο πρόσφατο ταξίδι του στον Λίβανο.
Ταγίπ ο εγγυητής
Σε μείζονα ήττα οδηγείται το στρατιωτικό κατεστημένο στην Τουρκία, μετά τη συγκλονιστική αποκάλυψη του σχεδιαζόμενου πραξικοπήματος με την κωδική ονομασία «Σχέδιο Επιχείρησης Βαριοπούλα». Στον απόηχο των καταιγιστικών αποκαλύψεων που ξεκίνησε η φιλελεύθερη εφημερίδα «Ταράφ», η τουρκική κοινωνία αντιμετωπίζει πλέον ένα αμείλικτο και βασανιστικό ερώτημα: ποιον μπορεί να εμπιστευτεί για την εθνική ασφάλεια, όταν οι στρατηγοί αποδεικνύονται ανίκανοι να συγκατοικήσουν με τη δημοκρατία.
Ερντογάν και Γκιουλ, ένα δίδυμο που κερδίζει απ' τις γκάφες του κατεστημένου. Μια δημοκρατία, που οι κραδασμοί από τις αποκαλύψεις, κλονίζουν τους βασικούς της πυλώνες, καθώς εκτός από τους στρατιωτικούς, αναμεμιγμένοι στο σχεδιαζόμενο πραξικόπημα ήταν και προσωπικότητες των δικαστικών, πολιτικών και δημοσιογραφικών κύκλων. Φλύαρες λίστες
«Μα πώς μπορεί να υπάρχει μια τέτοια χώρα;» αναρωτιέται σε σχόλιό του ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Σταρ» Μεχμέτ Αλτάν, το όνομα του οποίου βρισκόταν στη λίστα των «36 υπό σύλληψη δημοσιογράφων» στα σχέδια των πραξικοπηματιών. Κι ένας άλλος, επίσης στην ίδια λίστα, ο Αλί Μπαϊράμογλου της «Γενί Σαφάκ», προσθέτει: «Η κατάσταση είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Αντιμετωπίζουμε μια από τις χειρότερες δυσκολίες».
Η αλήθεια είναι ότι στα απόνερα των αποκαλύψεων αλιεύονται και κάποια θετικά στοιχεία. Ενα από αυτά είναι το ξεσκέπασμα των ανθρώπων που συνιστούν απειλή για τη δημοκρατία στην Τουρκία. Συγκεκριμένα, οι λίστες των επιτελικών σχεδίων του πραξικοπήματος ήταν εξαιρετικά φλύαρες και περιλάμβαναν τα ονοματεπώνυμα των πραξικοπηματιών: 29 ανώτατοι αξιωματικοί, 162 ανώτεροι και κατώτεροι αξιωματικοί, 137 δημοσιογράφοι, και «ένας μακρύς κατάλογος δικαστών, γραφειοκρατών και δημοσίων υπαλλήλων». Πρόκειται για μια ανίερη «συμμαχία προθύμων» που δύσκολα μπορεί να καμουφλαριστεί.
Για τον ίδιο τον πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν και την ισλαμική κυβέρνησή του, η αποκάλυψη της «Ταράφ» ήταν ένα πραγματικό δώρο. Σε μια στιγμή που η χρονίζουσα δίκη της παρακρατικής Εργκένεκον και η προώθηση της συνταγματικής αναθεώρησης για τον εκδημοκρατισμό της χώρας κορυφώνουν την ορατή και παρασκηνιακή σύγκρουση του κοσμικού κράτους και του πολιτικού Ισλάμ, η μείωση του κύρους των στρατιωτικών δίνει στρατηγικό πλεονέκτημα στον Ερντογάν.
Τώρα, θα μπορεί ευκολότερα να διαχειριστεί την κοινή γνώμη της χώρας του, προωθώντας τις αλλαγές που θίγουν το αντιδραστικό κοσμικό κατεστημένο, αλλά είναι απαραίτητες για να διευκολυνθεί η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Ηδη δύο μέρες μετά τις αποκαλύψεις για το πραξικόπημα, ο νέος επίτροπος για τις οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις της Ε.Ε. Ολι Ρεν, έσπευσε να «θυμίσει» στον Ερντογάν ότι η Ευρώπη θέλει να προχωρήσει βαθύτερα η έρευνα για την Εργκένεκον, διότι η υπόθεση αυτή είναι «κλειδί για την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.».
Απειλή οι στρατηγοί
Τέτοιου είδους δηλώσεις, αν συνδυαστούν με τις άλλες που διατυπώθηκαν στην Τουρκία τις προηγούμενες μέρες και ζητούν από τον ισλαμιστή πρωθυπουργό να φέρει το θέμα της «Βαριοπούλας» στην εθνοσυνέλευση κατά προτεραιότητα, τότε φαίνεται καθαρά το στρατηγικό πλεονέκτημα της κυβέρνησης Ερντογάν στην κόντρα της με το κοσμικό κατεστημένο. Παράλληλα, ο τουρκικός λαός εμπεδώνει με τον καλύτερο τρόπο το γεγονός ότι η μοναδική σοβαρή απειλή για τη δημοκρατία είναι οι στρατηγοί.
Γι' αυτή την απλή εξίσωση που οριοθετεί και το λεγόμενο «τουρκικό παράδοξο», κατά το οποίο οι ισλαμιστές συνθέτουν το προοδευτικό κομμάτι της τουρκικής κοινωνίας και οι κοσμικοί το αντιδραστικό, χρειάστηκαν οι 5.000 σελίδες του σχεδίου των πραξικοπηματιών για να καταλάβει ο κόσμος τι γίνεται στους στρατώνες, και τι ακριβώς τους απειλεί. Διακόσιες χιλιάδες συλλήψεις σχεδίαζαν οι πραξικοπηματίες, 16 εκατομμύρια προσαγωγές, βίαιες προβοκάτσιες στο εσωτερικό και στο Αιγαίο, κι όλα αυτά για να φέρουν την Τουρκία «στο δυναμισμό του 1923».
Το ερώτημα που γεννάται σήμερα είναι αν η Τουρκία πραγματικά ξέφυγε ποτέ από εκείνον το... δυναμισμό.
Στο δρόμο ενός δημοκρατικού αυταρχισμού
Είναι εκδημοκρατισμός η πολιτική διαδικασία που εξελίσσεται στην Τουρκία με πρωταγωνιστή το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ή πρόκειται για πολιτική δικτατορία, αντί της στρατιωτικής;
Το ερώτημα αυτό, που τίθεται εδώ και καιρό από χώρους μη προσκείμενους στο κυβερνών κόμμα, γίνεται πλέον αντικείμενο ευρέων συζητήσεων. Δεν είναι μια στενή αντιπαράθεση μεταξύ ισλαμιστών και κεμαλιστών. Στις αρχές Δεκεμβρίου, ο Ριζά Τουρμέν, δικαστής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων την περίοδο 2000-2009, σε ομιλία που έκανε στην Ουάσιγκτον υπογράμμιζε ότι το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης «παρότι κατά την αρχική του φάση προέβη σε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις, ιδιαίτερα μετά τις εκλογές του 2007, κατά τις οποίες κέρδισε συντριπτική νίκη, άρχισε να κατευθύνεται προς έναν δημοκρατικό αυταρχισμό».
Τα λόγια του Τουρμέν ήταν ένα πρώτο σημείο αναφοράς. Το δεύτερο ήταν ένα άρθρο της Νουράι Μερτ στις αρχές Ιανουαρίου στην εφημερίδα «Ραντικάλ». «Πολιτικός αυταρχισμός» ήταν ο τίτλος και το αντικείμενο του άρθρου της Μερτ, η οποία αμέσως έγινε στόχος πολλών σχολιαστών στον φιλοκυβερνητικό Τύπο. Κάθε άλλο παρά κεμαλίστρια ή υπερασπιστής των ενόπλων δυνάμεων είναι η συγκεκριμένη αρθρογράφος, η οποία εδώ και χρόνια είναι από τους αγαπημένους σχολιαστές του χώρου του πολιτικού Ισλάμ.
Παράλληλα με όλα αυτά, η τουρκική εφημερίδα «Βατάν» ξεκίνησε μια σειρά συζητήσεων σχετικά με το θέμα «Δημοκρατία ή αυταρχισμός». Μίλησαν στην εφημερίδα πολλοί επώνυμοι.
Η ισορροπία της έντασης
Ο Ερτουγρούλ Κιουρκτσού, εκπρόσωπος της τουρκικής γενιάς του '68 και γενικός γραμματέας της θρυλικής αριστερής οργάνωσης νέων Ντεβ-Γκεντς, θεωρεί ότι «μέχρι τη διαμόρφωση μιας νέας ισορροπίας, κυβέρνηση και ένοπλες δυνάμεις θα προχωρήσουν χέρι χέρι. Αυτό σημαίνει ότι ενώνονται πάνω από το κεφάλι του λαού η δύναμη του στρατού με τη δύναμη του χρήματος και της θρησκείας. Η ύπαρξη συγκεκριμένης έντασης μεταξύ των δυνάμεων αυτών στο παρελθόν έδινε τη δυνατότητα για κάποια ισορροπία. Από το παράθυρο αυτό, το εργατικό κίνημα και η κοινωνική αντιπολίτευση μπορούσαν και έκαναν κάτι. Ωστόσο τώρα εξελισσόμαστε σε μια διαδικασία με την οποία όλες οι ρωγμές θα επιχριστούν με τον ιστό που διαμορφώνει το πολιτικό Ισλάμ, ξεκινώντας από τα χαμηλότερα επίπεδα».
Σύμφωνα με τον Κιουρκτσού, «το κυβερνών κόμμα οικοδομεί τη μονοκομματική του εξουσία, σε συμμαχία με τις ένοπλες δυνάμεις».
Ο κεμαλιστής αρθρογράφος της «Τζουμχουριέτ», Αλί Σιρμέν, βρίσκει ότι «η Τουρκία οδεύει προς την πολιτική απολυταρχία και όχι στον πολιτικό αυταρχισμό. Ολα αυτά δεν θα οδηγήσουν σε στρατιωτικό πραξικόπημα. Η φάση των πραξικοπημάτων έχει τελειώσει. Μια κυβέρνηση που στηρίζουν οι ΗΠΑ δεν μπορεί να ανατραπεί με πραξικόπημα δίχως να το θέλουν οι ΗΠΑ».
Ο Τζουνεΐτ Ούλσεβερ, αρθρογράφος της «Χουριέτ», υπήρξε στο παρελθόν όνομα πολύ κοντά στο χώρο του πολιτικού Ισλάμ. Τώρα δηλώνει ότι «η δομή του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης δεν είναι κατάλληλη για τη δημοκρατία. Στηρίζεται στην παράδοση του πολιτικού Ισλάμ. Υπάρχει μία μόνο αλήθεια για το χώρο αυτό. Από ιδεολογικής απόψεως, θεωρούν ότι όλα τα εγκόσμια πηγάζουν από τη θρησκεία. Το σωστό και το λάθος γι'αυτούς δεν είναι εγκόσμιο, αλλά επουράνιο».
Οι απώλειες της ελίτ τάξης
Στον αντίλογό του, ο καθηγητής Μιτχάτ Σαντζάρ αναφέρει ότι «το βασικό σημείο είναι η διαδικασία κατά την οποία χάνει την εξουσία της η παραδοσιακή ελίτ της Τουρκικής Δημοκρατίας, που οικοδόμησε την κοινωνική της υπόσταση στηριζόμενη στη στρατιωτική κηδεμονία. Βλέπουν ότι είναι αδύνατο να απομακρύνουν με εκλογές την υφιστάμενη κυβέρνηση. Ζούνε το σύνδρομο της απώλειας εξουσίας και προβαίνουν σε υπερβολικά σχόλια. Στο βαθμό που δεν υπάρχει μια εναλλακτική, ισχυρή αντιπολίτευση με κοινωνικό έρεισμα και επειδή βλέπουν ότι δεν έχουν τύχη εξουσίας, επιχειρούν να πλήξουν την κυβέρνηση, στηριζόμενοι στο στρατό και τη Δικαιοσύνη. Είναι φασιστοειδής αντίληψη να λέμε ότι το κυβερνών κόμμα, από τη φύση του, δεν μπορεί να εκδημοκρατιστεί».
Αλλος αντίλογος προέρχεται από τον Αλί Μπαϊράμογλου, αρθρογράφο της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας «Γιενί Σαφάκ»: «Η Σοβιετική Ενωση ήταν ένα ιμπεριαλιστικό και αυταρχικό κρατικό καθεστώς. Ο στρατιωτικός και συγκεντρωτικός του χαρακτήρας ήταν έντονος, σε βαθμό που έλεγαν ότι δεν μπορεί να αλλάξει. Το τουρκικό πολιτικό σύστημα παρουσίαζε ομοιότητες με το σοβιετικό, από πλευράς κρατικής δομής. Εγινε όπως το αδύνατο στη Σοβιετική Ενωση και η "περεστρόικα" και "γκλάσνοστ"... του Γκορμπατσόφ άλλαξαν την αυτοκρατορία εκείνη. Προκειμένου να παρομοιάσουμε με κάτι τα όσα συμβαίνουν στην Τουρκία, μπορούμε να πούμε ότι αυτό δεν είναι ούτε επανάσταση ούτε αποκοπή. Είναι μια αλλαγή σαν αυτή του Γκορμπατσόφ. Είναι κάτι σαν την κατάρρευση της σοβιετικής αυτοκρατορίας. Διότι καταρρέει ένα καθεστώς από μέσα, μέσω του δικαίου. Καταρρέει το σοβιετικό που βρισκόταν εντός του κράτους».
Το παράδειγμα της Ρωσίας
Απάντηση στα περί κατάρρευσης του τουρκικού σοβιετικού στοιχείου έδωσε ο συνταγματολόγος καθηγητής Σουχέιλ Μπατούμ: «Ούτε Πούτιν ούτε Γκορμπατσόφ. Γινόμαστε κατευθείαν χιτλερική Γερμανία. Η εξουσία και περίπου 35, δήθεν, διανοούμενοι που έχουν καταλάβει όλα τα ΜΜΕ, προσπαθούν να αυταρχικοποιήσουν την Τουρκία».
Η Νουράι Μερτ όμως η οποία προκάλεσε την όλη συζήτηση, επανήλθε για να επικρίνει τους τελευταίους δύο. Ως προς τα περί «χιτλερικής Γερμανίας» που ανέφερε ο Μπατούμ, έγραψε, σε άρθρο της στην εφημερίδα «Ραντικάλ», «Ε, όχι και τόσο!». Παράλληλα, χαρακτήρισε «ατυχή» την παρομοίωση με το σοβιετικό μοντέλο: «Εάν πράγματι η Τουρκία ζει μια διαδικασία παρόμοια με το άνοιγμα του Γκορμπατσόφ, που έθεσε τέλος στον ψυχρό πόλεμο, τότε όντως υπάρχουν λόγοι ανησυχίας» και εξηγήθηκε:
«Η Ρωσία, μετά τη διαδικασία της κατάρρευσης που παρουσιάστηκε με τόσο αισιόδοξο τρόπο, έζησε μια φρικτή περίοδο χάους. Λεηλατήθηκαν οι πηγές της και δημιουργήθηκε η τάξη των σφετεριστών πλούσιων που σήμερα αποκαλούνται ρωσική ολιγαρχία. Επιπρόσθετα, μετά την περίοδο χάους προέκυψε ένα άκρως αυταρχικό και εσωστρεφές ρωσικό μοντέλο. Και ο άνθρωπος που τα προκάλεσε όλα αυτά, "την έκανε" και άρχισε να ζει ζωή υψηλής κοινωνίας στο Λονδίνο και έγινε μια από τις μορφές των διαφημίσεων των προϊόντων Louis Vuitton». *
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου