Πέμπτη 1 Ιουλίου 2010

Υπήρξαν και ευτυχισμένοι Εβραίοι

Μια ομάδα νεαρών Εβραίων προσκόπων χαμογελά ξένοιαστη σ' ένα φωτογραφικό στιγμιότυπο του 1938, κάτω από τις Καρυάτιδες στην Ακρόπολη.
Τα 
μικρά Εβραιόπουλα Ζαχαρίας, Αλίκη, Μίμης και Ελλη Λεβή, φωτογραφημένα το
 1915 σε φωτογραφείο του Βόλου  
Τα μικρά Εβραιόπουλα Ζαχαρίας, Αλίκη, Μίμης και Ελλη Λεβή, φωτογραφημένα το 1915 σε φωτογραφείο του Βόλου
Μικρά Εβραιόπουλα, τα αγόρια ντυμένα ναυτάκια και τα κορίτσια με λευκούς φιόγκους στα μαλλιά, παιδιά της οικογένειας Λεβή, κοιτάζουν με έκπληξη τον φακό σ' ένα φωτογραφείο του Βόλου, το 1915.
Δεκάδες ασπρόμαυρα στιγμιότυπα από τις ξένοιαστες μέρες και την καθημερινή ζωή των Ελλήνων Εβραίων (σε εκδρομές, σε ταβέρνες, σε παραλίες ή σε γάμους ντυμένοι με τα καλά τους), πριν ξεκινήσουν οι άγριες διώξεις του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, συνθέτουν ένα μικρό μόνο μέρος της έκθεσης «Εικόνες Ελλήνων Εβραίων», που παρουσιάζεται από χθες στο Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδας (Νίκης 39).
Στην έκθεση οι επισκέπτες μπορούν επίσης να δουν φωτογραφίες από την αρχιτεκτονική εβραϊκών μνημείων και συναγωγών σε ελληνικό έδαφος, αρκετά από τα οποία έχουν καταστραφεί πια, καθώς και καρέ από ιστορικές στιγμές του περιπετειώδους βίου των Ελλήνων Εβραίων από τις μέρες των εκκαθαρίσεων: οικογένειες και μπουλούκια ανθρώπων με τρομαγμένη όψη να αναζητούν φυγή σε σταθμούς τρένων και δρόμους, με τα υπάρχοντά τους δεμένα πρόχειρα σε μπόγους.
Να υπενθυμίσουμε ότι ο αριθμός των Εβραίων της Ελλάδας έφτανε πριν από τον πόλεμο τις 82.000, με τους 50.000 να απαρτίζουν την εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης. Το 96% των Εβραίων της Θεσσαλονίκης (γύρω στις 46.000) εστάλησαν το 1942 στο Αουσβιτς, ενώ όσοι επέστρεψαν στις αρχές του '50 στην πόλη βρήκαν τις περισσότερες από τις εξήντα συναγωγές τους κατεστραμμένες και τα σχολεία τους ερειπωμένα. Στις 24 Μαρτίου του 1944 έγινε από την Γκεστάπο, σε λίγα μέτρα απόσταση από τη Συναγωγή της Αθήνας, η παγίδευση και η σύλληψη και των Εβραίων της πρωτεύουσας.
Το υλικό της έκθεσης προέρχεται από το φωτογραφικό αρχείο του Εβραϊκού Μουσείου της Ελλάδας, το οποίο διαθέτει περισσότερες από 3.500 φωτογραφίες, ταξινομημένες σε 100 και πλέον θεματικές κατηγορίες απ' όλο το φάσμα του εβραϊκού πολιτισμού στην Ελλάδα, με αφετηρία τον 19ο αιώνα μέχρι και σήμερα. Το αρχείο αποτελείται από πρωτότυπες ασπρόμαυρες φωτογραφίες, τυπωμένα αντίγραφα, έγχρωμα στιγμιότυπα και διαφάνειες. Το υλικό άρχισε να καταφθάνει στο μουσείο από διαφορετικές πηγές και απ' όλο τον κόσμο.
Η επιμέλεια της έκθεσης ανήκει στον φωτογράφο και επιμελητή του φωτογραφικού αρχείου του Μουσείου, Λεωνίδα Παπαδόπουλο, ο οποίος σημειώνει: «Πέρα από τη συναισθηματική σχέση και από τη σημαντικότητα του αρχείου σε επίπεδο ιστορίας και πολιτισμού του ελληνικού εβραϊσμού, υπάρχει και μια άλλη πτυχή: η καλλιτεχνική ποιότητα των εικόνων. Μέσα στον τεράστιο αριθμό των φωτογραφιών υπάρχουν κάποιες που ξεχωρίζουν, γιατί πληρούν συγκεκριμένα αισθητικά κριτήρια, τα οποία τις τοποθετούν σε μια υψηλότερη βαθμίδα, αυτή της καλλιτεχνικής φωτογραφίας. Είναι μια ευτυχής συγκυρία όταν το βλέμμα του φωτογράφου, το θέμα, η στιγμή και η τελική σύνθεση βρίσκονται σε αρμονία».
* Διάρκεια έκθεσης έως 20 Σεπτεμβρίου. Ωρες επίσκεψης καθημερινά: 09.00-14.30. Κυριακή 10.00-14.00. Το Σάββατο το Μουσείο είναι κλειστό. Τηλ: 210-3225582 *

Δεν υπάρχουν σχόλια: