Αναπραστάσεις του φύλου στα ΜΜΕ: Οι ειδήσεις του Alter

Οι αναπαραστάσεις του φύλου στα ΜΜΕ αναπαραγάγουν στερεότυπα που υπάρχουν στο κοινωνικό σύνολο που απευθύνονται, μέσα από επιλογή ειδήσεων και συνοδευτικών αναλύσεων στα δελτία ειδήσεων. Το δελτίο ειδήσεων του Alter μοιράζεται σε δύο μέρη ένα πρώτο με τον τίτλο "Σήμερα" όπου ο παρουσιαστής ασχολείται με θέματα καθημερινότητας ή γεγονότων του κόσμου ή ανάλυση του καιρού με μια πιο απλή δομή ως προς την παρουσίαση που δείχνει να απευθύνεται σε ένα ποικίλο κοινό. Βέβαια το κοινό που κυρίως κατευθύνεται είναι το ανδρικό, όπως άνδρες είναι και οι συμμετέχοντες στα παράθυρα ή στις συνεντεύξεις των ρεπορτάζ. Οι γυναίκες κυρίως καταγράφονται ως παρουσίες που καταγράφονται σε θέματα όπως η ακρίβεια, τα εγκλήματα όπου φανερώνουν αδύναμα, φοβισμένα, προβληματισμένα άτομα που πέπει να τύχουν της προσοχής και της προστασίας των υπευθύνων κυρίως ανδρών. Άλλη κατηγορία που αναπαριστάται είναι αυτή της εργαζόμενης αλλά μέσα σε πλάνα που τα σημαίνοντα πρόσωπα είναι άνδρες. Η εκμπομπή διακόπτεται με διαφηστικά ένθετα που κυρίως περιέχουν διαφημίσεις που απευθύνται σε ανδρικό κοινό (μία μόνο που αφορούσε γυναικεία ομορφιά).

Ακολουθεί το κεντρικό δελτίο με τίτλο "Ειδήσεις" όπου το κεντρικό πρόσωπο τοποθετείται σκηνογραφικά σε μια διαφανή αίθουσα όπου εργάζεται η ειδησεογραφική ομάδα.

Ειδικότερα στην ανάλυση του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του Alter (Δευτέρα 17/11/2008) ο παρουσιαστής Ν. Χατζηνικολάου ασχολήθηκε με τέσσερα θέματα: Πορεία Πολυτεχνείου σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη (4'), Υπόθεση Βατοπεδίου (35') σε δύο περιόδους, Σχετικά με την Κυβέρνηση (5') και Οικονομία (5'). Η επιλογή των θεμάτων καθώς και η παρουσίασή τους κατευθυνόνταν σε ένα κοινό με χαρακτηριστικά άνδρα, μορφωμένου, ηλικίας 35 -60. Η παρουσία του φύλου τόσο σε επίπεδο παρουσίασης και συμμετόχων σε παράθυρα είτε σε αναφορές ρεπορταζ μέσω βίντεο αφορούσε κυρίως το ανδρικό φύλο, που παρουσιάζονταν ως υπεύθυνο, σταθερό, με αξίες, υπεροπτικό προς το γυναικείο φύλο και κάποιες φορές ειρωνικό. Αντίθετα το γυναικείο φύλο περιορίστηκε σε δύο παρουσίες στα παράθυρα, όπου η μεν δημοσιογράφος που συμμετέχει τακτικά στο δελτίο έδειχνε ένα άτομο που αισθανόνταν άβολα μέσα σε άνα ανδρικό πάνελ και αρκετές φορές δέχτηκε αλλαζονικά ή ειρωνικά σχόλια για τις θέσεις της, ενώ η έκτακτη συμμετέχουσα (από την Θεσσαλονίκη) έδειξε μια φοβισμένη γυναίκα (όπως και η ίδια επικαλέστηκε) που προσδιόρισε το άτομό της "ως ήσυχη εργαζόμενη, που ακούει τον πνευματικο της, που λέει πάντα την αλήθεια, που κακώς βρέθηκε μπλεγμένη θέλοντας να εξυπηρετήσει μια φίλη της, που ανήεκι σε οργάνωση αλλά δεν έχει επαφές με την εξουσία". Η εικόνα που έβγαλε αφορούσε μια γυναίκα που μπήκε σε μέρη που δεν έπρεπε να συμμετέχουν γυναίκες, ειδικά όταν αυτές δεν είναι από το κέντρο αλλά από την περιφέρεια, όπου κάθετι που συμβαίνει (όπως οι μαγνητοφωνήσεις) είναι περισσότερο ενοχοποιητικές για όλη την κοινωνία απ' ότι αν συνέβαιναν στην κοινωνία τςη πρωτεύουσας. Στα παράθυρα δέχθηκε μια σειρά ερωτήσεων που πολλές φορές κατέληγαν σε νουθεσίες ή και ερμηνείες της στάσης της που την οδήγησαν σε θέση άμυνας με περιόδους σιωπής ή και ενοχικότητας.

Στα ρεπορτάζ που συνόδευαν τα άλλα θέματα συνύθως εμφανίζονταν άνδρες που ασχολούνται με τα σοβαρά θέματα όπως η οικονομία. οι γυναικείες παρουσίες υπήρχαν μόνο στο βίντεο επίσκεψης του πρωθυπουργού σε αγροτική περιοχή όπου η γυναίκα που εμφανίζεται σ' αυτό είναι η μητέρα, ηλικιωμένη, μαυροφόρα ή εργάτρια. Αντίθετα κατά κόρον ο άνδρας εμφανίζεται να ασχολείται με υπεύθυνες θέσεις, να ειναι ντυμένος επίσημα, να δείχνει ότι από αυτόν εξαρτάται η συνέχεια του κοινωνικού συνόλου.

Η εμφάνιση της παρουσιάστριας στο δελτίο καιρού έδειχνε μια γυναικεία παρουσία που κινείται στα πλαίσια της θηλυκότητας παρά της ενημέρωσης καθώς διαρκεί ελάχιστα (2') και έχει προηγηθεί ανάλυση του καιρού από άνδρα μετεωρολόγο στην προηγούμενη εκπομπή.

Κι εδώ οι διαφημίσεις έχουν στόχευση ένα ανδρικό κοινό (τράπεζες, αυτοκίνητα, προϊόντα δόμησης). Συμπερασματικά το δελτίο ειδήσεων (κεντρικό) αναπαριστά το ανδρικό φύλο ως κυρίαρχο των γεγονότων, των εξελίξεων και της κοινωνίας ενώ το γυναικείο αναπαριστάται ως αδύναμο, απουσιάζον από την κοινωνία σε επίπεδο διαμόρφωσης και εξέλιξης, εύκολα ενοχοποιήσιμο.